Các phương thức thanh toán quốc tế qua ngân hàng được các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đặc biệt quan tâm khi tiến hành giao dịch mua bán hàng hóa quốc tế. Lựa chọn phương thức thanh toán quốc tế nào phù hợp với hoạt động mua bán cũng là điều rất quan trọng khi nhà xuất khẩu & nhập khẩu thỏa thuận hợp đồng ngoại thương.
Vì vậy, ở bài viết này chúng tôi chia sẻ chi tiết về các phương thức thanh toán quốc tế được thực hiện thông qua ngân hàng để doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các hình thức thanh toán quốc tế này.
>>>>>> Xem thêm: Học xuất nhập khẩu thực tế ở đâu tại Hà Nội & TPHCM
1. Thanh Toán Quốc Tế Là Gì?
Để hiểu được các phương thức thanh toán quốc tế và việc giao dịch thanh toán qua ngân hàng, trước hết bạn cần biết thanh toán quốc tế là gì.
Thanh toán quốc tế là việc thực hiện nghĩa vụ chi trả và quyền hưởng lợi về tiền tệ phát sinh trên cơ sở các hoạt động kinh tế và phi kinh tế giữa các tổ chức, cá nhân nước này với các tổ chức, cá nhân nước khác, hay giữa một quốc gia với tổ chức quốc tế, thông qua quan hệ giữa các ngân hàng của các nước liên quan.
Bạn có thể hiểu một cách đơn giản, thanh toán quốc tế là hoạt động thanh toán tiền hàng của người nhập khẩu cho người xuất khẩu thông qua ngân hàng. Tất cả các giao dịch thanh toán quốc tế đều thực hiện qua ngân hàng.
2. Đặc điểm của Thanh Toán Quốc Tế
Khi tiến hành các thủ tục thanh toán quốc tế, dù dưới hình thức thanh toán quốc tế nào thì doanh nghiệp cần biết đặc điểm, tập quán thanh toán quốc tế để có thể thực hiện suôn sẻ các giao dịch thanh toán quốc tế qua ngân hàng.
Hoạt động thanh toán quốc tế chịu sự chi phối, điều chỉnh của luật pháp và các tập quán quốc tế.
Thanh toán quốc tế liên quan đến các chủ thể ở hai hay nhiều quốc gia, do đó, các chủ thể khi tham gia vào hoạt động thanh toán quốc tế không những chịu sự điều chỉnh của luật quốc gia, còn phải tuân thủ các văn bản pháp lý quốc tế.
Phòng thương mại quốc tế ban hành UCP, URC, INCOTERMS,… tạo ra một khung pháp lý bình đẳng, công bằng cho các chủ thể khi tham gia vào hoạt động thương mại và thanh toán quốc tế, tránh những hiểu lầm đáng tiếc xảy ra.
Hoạt động thanh toán quốc tế được thực hiện phần lớn thông qua hệ thống ngân hàng.
Trừ một số lượng rất nhỏ hàng hóa xuất nhập khẩu được mua bán qua con đường tiểu ngạch thì hầu hết kim ngạch xuất nhập khẩu của một quốc gia được phản ánh qua doanh số thanh toán quốc tế của hệ thống ngân hàng thương mại.
Trong thực tiễn, người xuất khẩu và người nhập khẩu không được phép tiến hành thanh toán trực tiếp cho nhau, mà theo luật định phải thanh toán qua hệ thống ngân hàng.
Việc thanh toán qua ngân hàng đảm bảo cho các khoản chi trả được thực hiện một cách an toàn, nhanh chóng và hiệu quả.
Trong thanh toán quốc tế, tiền mặt hầu như không được sử dụng trực tiếp mà dùng các phương tiện thanh toán.
Các phương tiện thường được sử dụng trong thanh toán quốc tế như hối phiếu, kỳ phiếu và séc thanh toán.
Trong thanh toán quốc tế, ít nhất một trong hai bên có liên quan đến ngoại tệ.
Do việc liên quan đến ngoại tệ, nên hoạt động thanh toán quốc tế sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp của tỷ giá hối đoái và vấn đề quản lý dự trữ ngoại hối của quốc gia.
Ngôn ngữ sử dụng trong thanh toán quốc tế chủ yếu bằng tiếng Anh.
Giải quyết tranh chấp chủ yếu bằng luật quốc tế.
3. Các Phương Thức Thanh Toán Quốc Tế Được Sử Dụng Phổ Biến Nhất
3.1. Phương thức thanh toán chuyển tiền bằng điện
Chuyển tiền bằng điện là ngân hàng thực hiện việc chuyển tiền bằng cách ra lệnh bằng điện cho ngân hàng đại lý của mình ở nước ngoài trả tiền cho người hưởng lợi.
Theo cách này, chi phí chuyển tiền cao hơn nhưng nhanh chóng hơn, do vậy ít bị ảnh hưởng của biến động tỷ giá.
Bộ chứng từ làm thanh toán chuyển tiền bằng điện gồm:
(1) Hợp đồng mua bán ngoại thương
(2) Bộ chứng từ gửi hàng của người xuất khẩu gửi đến
(3) Giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu(4) Ủy nhiệm chi ngoại tệ và phí chuyển tiền
Người chuyển tiền cần viết đơn chuyển tiền gửi đến VCB hoặc một ngân hàng thương mại được phép thanh toán quốc tế, trong đơn cần ghi đủ:
(1) Tên địa chỉ của người hưởng lợi, số tài khoản nếu người hưởng lợi yêu cầu
(2) Số ngoại tệ xin chuyển cần ghi rõ bằng số và bằng chữ, loại ngoại tệ
(3) Lý do chuyển tiền
(4) Những yêu cầu khác
(5) Ký tên, đóng dấu
Nhìn chung, phương thức chuyển tiền thủ tục đ ơn giản, nhanh chóng, tiện lợi. Ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian thanh toán, vi ệc trả tiền nhanh hay chậm hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng và thiện chí người chuyển tiền hay người trả tiền, nếu trong quan hệ thương mại thì đó chính là người mua, người nhập khẩu.
Do vậy phương thức này không đảm bảo quyền lợi cho người xuất khẩu, tức là người hưởng lợi, tốc độ thanh toán thường chậm.
3.2. Phương Thức thanh toán nhờ thu
Là việc ngân hàng thay mặt Nhà xuất khẩu (Người ủy nhiệm) thu hộ một khoản tiền từ Nhà nhập khẩu (Người có trách nhiệm thanh toán hối phiếu) trên cơ sở hối phiếu và/ hoặc chứng từ giao hàng
Lưu ý: Ngân hàng chỉ là trung gian thanh toán, không có nghĩa vụ cam kết phải trả tiền.
Có 2 hình thức thanh toán nhờ thu phổ biến:
Nhờ thu trả ngay D/P (Document against payment): Ngân hàng nhờ thu chỉ giao chứng từ cho người NK khi người NK thanh toán bộ chứng từ
Nhờ thu trả chậm D/A (Document against acceptance): Ngân hàng nhờ thu chỉ giao chứng từ cho người NK khi người NK chấp thanh toán bộ chứng từ
Các rủi ro khi sử dụng phương thức nhờ thu trả ngày D/P
Rủi ro của nhà xuất khẩu (trung bình):
Nhà nhập khẩu không thể thanh tóan-không có khả năng trả nợ/không đủ tiền mặt
Nhà nhập khẩu không thanh tóan –do có tranh chấp
Không có đủ ngoại tệ.
Phát sinh chi phí lưu cont, lưu bãi.
Nếu hàng giao bằng đường biển, vẫn còn kiểm soát được hàng hóa
Rủi ro của nhà nhập khẩu (trung bình/cao):
Hàng hóa có thể không phù hợp với các yêu cầu về chất lượng nhưng nhà Nhập khẩu đã thanh toán tiền hàng,…dẫn đến giảm lợi nhuận.
Rủi ro khi thanh toán nhờ thu trả chậm D/A
Rủi ro của nhà xuất khẩu (cao):
Nhà nhập khẩu không thanh toán
Nhà nhập khẩu không có khả năng thanh toán
Rủi ro quốc gia, không có đủ ngoại tệ
Một khi Nhà nhập khẩu đã chấp nhận hối phiếu, Nhà xuất khẩu sẽ không còn kiểm soát được hàng hóa
Rủi ro của nhà nhập khẩu (thấp):
Nhà nhập khẩu có thể kiểm tra hàng hóa trước khi quyết định đồng ý thanh toán hoặc từ chối thanh toán hối phiếu trả chậm vào lúc đáo hạn của hối phiếu.
3.3. Phương thức thanh toán thư tín dụng chứng từ (L/C)
Đây là phương thức thanh toán mà theo đó dựa theo yêu cầu của nhà nhập khẩu, ngân hàng sẽ mở một thư tín dụng (văn bản bảo lãnh) cam kết với người thụ hưởng (nhà xuất khẩu) sẽ thanh toán, chấp nhận hối phiếu,…nếu nhà xuất khẩu xuất trình được bộ chứng từ thanh toán phù hợp với các điều kiện và điều khoản được quy định trong thư tín dụng.
Letter Of Credit
Rủi ro và lưu ý khi sử dụng L/C:
Kiểm tra tính chính xác của chứng từ phải khớp với LC
Ngân hàng chỉ kiểm tra chứng từ ko kiểm tra hàng hóa nên hàng hóa vẫn có thể không đúng chất lượng
Người mua vẫn phải ký quỹ một khoản tiền (thậm trí là 100% giá trị hợp đồng)
Cách thức mở L/
Các giấy tờ cần nộp khi đến Ngân hàng để mở L/C đối với từng loại L/C thì sẽ có những giấy tờ đi kèm sẽ khác nhau.Nhưng hồ sơ xin mở L/C của khách hàng mảng doanh nghiệp thường bao gồm những giấy tờ cụ thể sau:
+ Đơn yêu cầu mở L/C.
+ Quyết định thành lập doanh nghiệp (đối với các doanh nghiệp giao dịch lần đầu).
+ Đăng ký kinh doanh (đối với doanh nghiệp giao dịch lần đầu).
+ Đăng ký mã số xuất nhập khẩu – nếu có (đối với doanh nghiệp giao dịch lần đầu).
+ Hợp đồng ngoại thương gốc (trường hợp ký hợp đồng qua FAX thì đơn vị phải ký và đóng dấu trên bản phôtô).
+ Hợp đồng nhập khẩu uỷ thác (nếu có).
+ Giấy phép nhập khẩu của Bộ Thương Mại (nếu mặt hàng nhập khẩu thuộc Danh mục quản lý quy định tại Quyết định điều hành xuất nhập khẩu hàng năm của Thủ tướng Chính Phủ).
+ Cam kết Thanh toán, Hợp đồng Tín dụng (trường hợp vay vốn), công văn phê duyệt cho mở L/C trả chậm của NHCTVN (trường hợp mở L/C trả chậm).
+ Hợp đồng mua bán ngoại tệ (nếu có).
+ Bản giải trình mở L/C do phòng Tín dụng của Chi nhánh lập được Giám đốc chi nhánh hoặc người được Giám đốc uỷ quyền phê duyệt (trường hợp ký quỹ dưới 100% trị giá L/C).
Mong rằng bài chia sẻ về các phương thức thanh toán quốc tế đã hữu ích với bạn, bạn có thể tham khảo một vài bài viết chia sẻ về nghề xuất nhập khẩu, Logistics và các nghiệp vụ xuất nhập khẩu của chúng tôi. học xuất nhập khẩu ở đâu tốt
>> Bài viết xem nhiều:
Học xuất nhập khẩu ngắn hạn ở đâu tốt nhất
SALE Xuất Nhập Khẩu Là Gì? Chia Sẻ Kinh Nghiệm Làm SALE Xuất Nhập Khẩu
Kinh nghiệm mua hàng Trung Quốc cho người mới bắt đầu